Project W&T op de Pabo
Het project rondom Wetenschap & Technologie (W&T) op onze HU Pabo loopt nu anderhalf jaar. Het doel is om W&T te integreren in het onderwijscurriculum. Als het goed is, zijn alle Pabo's in Nederland hiermee bezig. De landelijke projectleiding, bestaande uit Lou Slangen en Dominique Hoozemans, bezoeken alle Pabo's en maken een inventarisatie. Zij zijn op 2 november 2015 langsgekomen op de HU Pabo om te kijken hoe de implementatie van het projectplan verloopt. Dit plan heeft drie verschillende peilers:
- Docentscholing;
- Inhaalslag voor de huidige vierdejaars;
- Ontwikkeling van de student.
Om alle docenten (mijn collega's) te scholen zijn er afgelopen maanden meerdere scholingsdagen geweest met verschillende gastsprekers (experts). Daarnaast waren er ook netwerkdagen, masterclasses en is er een samenwerking met jeugdtheatergezelschap het Filiaal.
Ad 2. Inhaalslag voor de huidige vierdejaars
De huidige vierdejaars studenten hebben in hun opleiding weinig tot niets aangeboden gekregen op het gebied van W&T. Voor hen is er een soort nascholing ontwikkeld om een inhaalslag te bewerkstelligen. In februari 2015 waren er inspirerende sprekers en negen workshops door collega's. Deze dag wordt komende februari herhaald voor de huidige vierdejaars. Daarnaast is er een W&T academie en moeten alle studenten een startbekwaam bewijs op het gebied van W&T maken voor hun afstuderen.
Ad 3. Ontwikkeling van de student
In het nieuwe curriculum komt W&T structureel terug. Dat is op meerdere plekken gedaan; in het tweede jaar is er de keuzecursus Onderwijs ontwerpen voor de 21e eeuw. In Jaar 3 is een profieldeel W&T voor alle studenten. Ook lopen er diverse honours trajecten (zoals de FIRST LEGO League, wetenschapswijsheid in het universiteitsmuseum en in de klas). Daarnaast zijn er nog andere projecten, zoals Meet the professor en ESERO-scholing.
Na afloop van hun visitatie benoemden Slangen en Hoozemans meerdere pluspunten:
- Ze zijn onder de indruk van de eindproducten van studenten die de keuzecursus in Jaar 2 gevolgd hebben;
- Ze zien dat W&T positief verankerd is binnen verschillende vakken (echt heel breed in het curriculum);
- Ze zien de samenwerking met de collega's van de universiteit Utrecht als een grote meerwaarde.
Docentvaardigheden: leren vragen stellen
Vincent Jonker van de universiteit Utrecht geeft een kort vervolg op de sessie van 30 juni. Welke docentvaardigheden moet je bezitten om W&T-activiteiten goed te kunnen begeleiden. In de vorige sessie zijn de onderwerpen TPACK, scaffolding, 21st century skills en VROO behandeld. Nu gaat het om de vaardigheid het kunnen stellen van vragen.
Onderzoek uit 1973 heeft de response-tijd gemeten tijdens het vraag-antwoordspel tussen de leerkracht en de leerlingen. Gemiddeld blijkt het 1,0 seconde te duren voordat leerlingen een antwoord geven op de vraag van een leerkracht. Daarna duurt het weer 0,9 seconden voor de leerkracht om hierop te reageren.
Interessant detail: leerkrachten gaven voorafgaand aan het onderzoek aan wat volgens hen de vijf sterkste en vijf zwakste leerlingen in de klas zijn. Naderhand bleek dat de leerkracht de sterkste leerlingen gemiddeld 2,0 seconden wachttijd geeft bij het antwoord geven op een vraag. De zwakste leerlingen kregen slechts 0,9 seconden de tijd van de leerkracht om tot een antwoord te komen.
Er zijn best veel typische valkuilen bij het stellen van vragen. Hieronder staat een overzicht dat kan helpen bij de kunst van het vragen stellen:
 |
| Bron: Mieke Abels, Primas, Universiteit Utrecht |
Het plenaire gedeelte besluit met een inventarisatie onder alle collegadocenten waaraan zij behoefte hebben de komende maanden op dit vlak:
- Kijkje bij elkaar kunnen nemen;
- Meer aandacht voor ontwerpend leren, in plaats van alleen onderzoekend leren;
- Een overzicht van de echte inhoud in het huidige curriculum;
- Wat gebeurt er in de basisschool (ook good practices).
Workshop 1: informatievaardigheden
Na het plenaire deel gingen alle collega's uiteen in kleinere groepen om deel te nemen aan specifieke workshops. Mijn eerste workshop (60 minuten) ging over informatievaardigheden. Daarbij kwamen theoretische modellen naar voren, zoals de 21st century skills, mindmappen, van webwandeling naar WebQuest en het BIG 6 model. Bij al deze onderwerpen heb ik de afgelopen jaren een kennisclip gemaakt. Het interessante van deze workshop was dat er nu vanuit wereldoriëntatie concreet invulling werd gegeven.
We doorliepen met elkaar het BIG 6 model met als onderwerp de VOC. Als je kijkt naar onderstaande afbeelding, welke vragen komen er dan bij je op?
Vervolgens mochten we in diverse (kinder)zoekmachines, zoals www.jouwzoekmachine.nl, www.8-12.info en www.meestersipke.nl zoeken naar bronnen om antwoord te vinden op onze vragen. Wat daarbij opviel was dat de meeste websites een enorme verleiding bieden om ergens anders op te klikken: een video, een game, een reclame, etc. Hoe moeilijk moet het zijn voor kinderen om taakgericht te blijven. Het fenomeen WILFEN (what I was looking for...) is nog altijd erg relevant!
Het kan helpen om websites als leerkracht te controleren, of dit door leerlingen zelf laten doen, op het gebied van betrouwbaarheid. De checklist op www.webdetective.nl of www.goudenapenstaart.nl kan daar uitstekend bij helpen.
Helaas konden we door tijdgebrek niet verder met ons kleine onderzoekje. Ik ging snel door naar de tweede workshop.
Workshop 2: Een educatieve route maken (Actionbound)
Location based learning is steeds toegankelijker nu meer en meer volwassenen en (jonge) kinderen een smartphone hebben. Vorig jaar heb ik al succesvol vijf geocaches geplaatst rondom de HU in Utrecht en Amersfoort (zie ook mijn blogbericht daarover). Dit vraagt om een nauwe samenwerking tussen mij en de vakdocent Aardrijkskunde.
Een laagdrempeliger alternatief voor geocachen is de app Actionbound. In deze workshop stond het ontwerpend leren centraal, waarbij mijn collega Gerard Dummer een Bound had gemaakt in de nabije omgeving. Zijn vraag was tweeledig: doorloop eerst succesvol de Bound en geef achteraf verbetersuggesties (belangrijke stap in de ontwerpcyclus!).
De Bound hield in dat we via de app een startpunt doorkregen (een soort waypoint) en daar een kennisvraag moesten beantwoorden. Daarna volgde een nieuw waypoint met een nieuwe kennisvraag. Zo waren er vier waypoints in totaal. Snelheid en goede antwoorden leveren veel punten op.
De app werkt zeer intuïtief. Het spelelement zorgt voor een hoge(re) betrokkenheid en het is erg fijn om op een snelle en eenvoudige wijze een uitdagende route voor leerlingen uit te kunnen zetten. De kunst is natuurlijk om geschikte opdrachten bij diverse waypoints te bedenken. Het kan daarbij helpen om de leerlingen vooraf ook allerlei materialen te laten meenemen die ze nodig hebben voor het uitvoeren van de opdrachten/proefjes op locatie.
Gerard Dummer heeft een handleiding gemaakt om te leren werken met Actionbound. Hierover heeft hij in oktober 2015 geblogd: http://gerarddummer.nl/blog/2015/10/gps-spel-maken-met-actionbound.html
Hoe nu verder?
Na deze twee workshops was de studieochtend afgelopen. Ik heb ontzettend veel input gehad en moet nu vervolgens gaan bedenken wat ik hiermee in mijn eigen onderwijs wil/kan/moet...
Sowieso ga ik komend blok (februari/maart) met tweedejaars studenten aan de slag met informatievaardigheden. Bovenstaande workshop geeft hier weer nieuwe input voor. Verder verzorg ik een module genaamd Ontdekken van de wereld voor avondstudenten die stagelopen in de onderbouw. Het lijkt me interessant om te kijken wat location based learning voor hen kan betekenen. In een groep 3/4 liggen daar volgens mij leuke mogelijkheden...
Wat ik vooral meeneem van deze studieochtend is het idee dat je samen iets maakt en dat blijft doorontwikkelen (ontwerpend leren). Dat is een didactiek die mij als docent heel erg aanspreekt, maar volgens mij ook in het basisonderwijs erg belangrijk is!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten